ОҚ ПАХТАДАГИ “ҚОРА ДОҒ” ФОЖЕАСИ ТАКРОРЛАНМАСЛИГИ УЧУН КОНСТИТУЦИЯВИЙ АСОС ЯРАТИЛМОҚДА
Нодир Тилаволдиев - Олий Мажлис Қонунчилик палатаси депутати
Халқаро меҳнат ташкилоти расмий маълумотига кўра, 2021 йилда дунё бўйлаб 28 миллионга яқин одам мажбурий меҳнат қурбонига айланган. Уларнинг 11 миллионини аёллар, 4 миллионга яқинини болалар ташкил этган.
Узоққа бормай, бундан бир неча йил олдин мамлакатимиздаги мажбурий меҳнат билан боғлиқ вазиятни эсга олайлик. Яқин йилларгача ўқитувчилар, шифокорлар, умуман, ижтимоий соҳа ходимлари, ҳарбийлар, талабалар, энг аянчлиси, мактаб ўқувчиларининг мажбурий меҳнатга, айниқса, пахта йиғим-теримига жалб этилиши оддий ҳол эди.
Айнан шунинг учун узоқ йиллар оқ пахтамиз жаҳон ҳамжамияти олдида биз учун “қора доғ” бўлиб келди. Вазият шу даражага етиб бордики, мамлакатимиздаги ва хориждаги инсон ҳуқуқлари фаоллари Ўзбекистонда пахта етиштиришда мажбурий меҳнат, айниқса, болалар меҳнатидан фойдаланилгани сабабли ўзбек пахтасига бойкот эълон қилиш бўйича петицияга имзо чекди.
ЯНГИ ЎЗБЕКИСТОННИНГ БОШ МАҚСАДИ – ХАЛҚНИ РОЗИ ҚИЛИШ
Одил Олимжонов - Ўзбекистон Республикаси Президенти Администрацияси ҳузуридаги Иқтисодий тадқиқотлар ва ислоҳотлар маркази бош илмий ходими, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор
Юртимиз тарихида халқпарвар давлатчилик ҳам бўлган. Лекин 126 йил қарамлик даврида давлат халқ яхши яшаши учун қайғурмади, унинг ишончи ва меҳрини қозонишга ҳаракат қилмади.
1865 йилдан давлат билан халқ орасида чуқур жарлик пайдо бўлди. Мустамлака бўлган давримизда ҳамма масала ва ҳамма вақтда қарорлар бир томон манфаатидан келиб чиқиб қабул қилинган, халқимиз орзу-умидлари, ташвишлари, муаммолари ўйланмаган. Иқтисодиётимиз улар учун хизмат қилган, у бир томонлама ривожлантирилиб, биз фақат арзон хомашё етиштириб берувчи ўлкага айланганмиз.
Афсуски, узоқ йиллар Навоий, Форобий боболаримиз асарларида ёзган, халқимиз орзу қилган жамиятни ярата олмадик.
Шавкат Мирзиёев мамлакатимиз Президенти лавозимига сайланган пайтда Ўзбекистон олдида турган энг мураккаб муаммолардан бири халқнинг давлатга нисбатан йўқотилган ишончини тиклаш эди. Мазкур мақолада мамлакатимизда халқни рози қилиш борасида олиб борилаётган улкан тадбирларнинг айримлари ҳақида фикр юритилади.
ОРОЛ ДЕНГИЗИ УМИД ВА ЯНГИЛАНИШ РАМЗИГА АЙЛАНМОҚДА
Ўзбекистон делегацияси БМТнинг тарихий конференциясида иштирок этди
22-24 март кунлари Бирлашган Миллатлар Ташкилотининг Нью-Йорк шаҳридаги бош қароргоҳида тузилманинг Сув масалалари бўйича конференцияси ўтказилмоқда. Унда 2030 йилга қадар Барқарор ривожланиш мақсадлари йўлида обиҳаёт орқали дунёни бирлаштириш, сайёрамиз фаровонлигида денгиз ва океанларнинг аҳамияти, бу борадаги глобал ташаббуслар БМТга аъзо барча мамлакатлар, ихтисослашган идоралар томонидан нуфузли спикерлар иштирокида кўриб чиқилмоқда.
“VATAN! MENING BOR QISMATIM SHU BIR SO'ZDA HAL”
Nurboy Jabborov, filologiya fanlari doktori, professor
Haqiqiy ijodkor hayotining biror lahzasi Vatan va millat tuyg'usidan ayro kechmas. Agar shu tuyg'udan mahrum bo'lsa, u ijodkor sanalmas. Sarlavhadagi o'tli fikr O'zbekiston Qahramoni, xalq shoiri Abdulla Oripov hayoti va ijodining asl mohiyatini aks ettirgani ayon.
She'rlarida shoir ushbu tuyg'uni milliy ruh va yuksak badiiyat uyg'unligida betakror talqin etdi. Estetik tafakkurning ijod ahli yetishmog'i mushkul bo'lgan yuksak cho'qqisiga olib chiqdi. Milliy adabiyotning taraqqiyot mezonlarini belgilab berdi. She'riyatda o'ziga xos an'analariga, munosib izdoshlariga ega maktab yaratdi.
“Istayman, qora rang qolmasa jinday...”
“MIRANDA QOIDASI” VA “XABEAS KORPUS” INSTITUTI –HUQUQLARIMIZNING MUHIM KONSTITUTSIYAVIY KAFOLATI
Surayyo Rahmonova, yuridik fanlar doktori, professor
Yangi tahrirdagi Konstitutsiyamizda O'zbekiston Respublikasida inson huquq va erkinliklari xalqaro huquqning umume'tirof etilgan normalariga binoan e'tirof etilishi va kafolatlanishi qayd etilmoqda.
Jumladan, unga inson huquqlari himoyasiga oid qator progressiv kafolatlar kiritilmoqdaki, ular zamirida eng asosiy g'oya, ya'ni inson huquq va erkinliklari ustuvorligi – huquqiy davlatning oliy maqsadi, deb e'tirof etilishi g'oyasi yotadi. Aynan mana shu yondashuv asosida Konstitutsiyaning yangi tahririda inson huquqlariga oid normalar 3 barobardan ortiqqa oshmoqda.
“Miranda qoidasi” va “Xabeas korpus” instituti ana shunday yangi kafolatlardandir. Ularning mazmun-mohiyati nimadan iborat?
“Miranda qoidasi” deyarli barcha rivojlangan davlatlarda amal qiladigan, jinoyat sodir etishda gumon bilan ushlangan shaxs huquqlarining asosiy kafolati hisoblanadi.
Bu qoida AQShda birinchi bor kiritilgan yuridik talab bo'lib, unga binoan, har qanday politsiya xodimi ushlash vaqtida shaxsga uning protsessual huquqlarini tushuntirishi va, albatta, ushlangan shaxsdan mazkur tushuntirishlar mohiyatini anglagani borasida ijobiy javob olishi talab etiladi.
